اگر در زمینه طراحی لوگوها و گرافیک فعالیت دارید، یا صرفا به دنیای طراحی علاقه دارید این مقاله را از دست ندهید. احتمالا بارها از خود پرسیده‌اید، پس از طرحی یک لوگو چند درصد آن در خاطر مردم باقی می‌ماند؟ همچنین، احتمالا تا کنون برایتان سوال شده است که از بین این همه طراحی و پالت رنگی در لوگوها، کدام یک بیشترین تاثیر را در ذهن مخاطب دارد؟ یا از بین تمامی این طرح‌ها به یادآوردن چه طرح‌هایی برای مخاطبان راحت تر است؟
در مقاله‌هایی با عنوان‌های دیزاین نوروساینس و دیزاین نوروساینس(قسمت ۲) در مورد این رشته صحبت کردیم. اگر این دو مقاله را مطالعه نکردید پیشنهاد می‌کنم روی لینک آن‌ها کلیک کنید. در این دو مقاله یادگرفتیم می‌توان با استفاده از علم و بررسی واکنش‌های مغز، به دیدگاهی جالب درمورد تاثیر طراحی‌ها رسید. از جمله کاربرد‌های این رشته در طراحی آزمون‌هایی برای بررسی تاثیر لوگو است. محققان پاسخ سوالات بالا را با طراحی یک آزمون به نام « آزمون به یادآوردن لوگو (logo recall test)» بدست آوردند. ما در تیم طراحان پیشرو در قالب دو مقاله به بررسی تمام جوانب این آزمون پرداخته‌ایم.
اهمیت تشخیص برند
در ابتدا به اهمیت تشخیص برند در بازار رقابتی امروز می‌پردازیم. در دهه اخیر شرکت‌ها مجبور به ایجاد هویت ماندگار و متمایز هستند. چرا که امروزه با وجود رقیبان بیشتر در یک زمینه، مخاطبان با تعداد زیادی لوگو، شعار تبلیغاتی و رنگ رو به رو هستنند. از این رو، شرکت‌ها برای بقا نیاز به ماندگاری لوگوی خود در ذهن مصرف‌کنندگان دارند. لوگوها نمادهای بصری و معرف کمپانی ها هستند.
بنابر این، وقتی مخاطبان قادر به تشخیص، به‌خاطرسپاری و به یادآوردن لوگوی برندی هستند، اعتماد، آشنایی و احتمال درگیری با برند افزایش می‌یابد. چرا فرایند به یادآوردن نیاز به تکرار و درک تصویر و همچنین برقراری ارتباط با آن مفهوم دارد. لازم به ذکر است که نتایج آزمون به یادآورن لوگو، برای شرکت‌هایی که قصد حضور قوی در بازار را دارند بسیار حائز اهمیت است.
آزمون به یادآوردن لوگو (logo recall test)
همانطور که گفته شد، تشخیص یک برند توسط مخاطبین نقش بسزایی در تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان و وفاداری به برند ایفا می‌کند. عوامل متعددی مانند شعار، رنگ، ملودی در تبلیغات و… موجب به یادماندنی شدن و تشخیص یک برند می‌شود. یکی از مهمترین این عناصر در تشخیص برند، لوگو است. لوگوی یک کمپانی به عنوان نمادی بصری از هویت شرکت عمل می‌کند. از این رو، برای ارزیابی اثربخشی لوگوها، با یک تست ساده، قدرت افراد در به خاطر سپردن و تولید دوباره لوگوهای معروف را می‌سنجند. آزمون به یادآورن لوگو (logo recall test)، بازخوردهای مفیدی در خصوص تشخیص برند و طراحی لوگو برای تیم مارکتینگ و طراحی شرکت‌ها فراهم می‌کند.
نحوه‌ی عملکرد آزمون
آزمون به یادآورن لوگو (logo recall test) یک ابزار پژوهشی است که برای ارزیابی ماندگاری و اثربخشی لوگوها استفاده می‌شود. در این آزمون، از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود بدون مراجعه به هیچ منبع بصری، لوگوهای معروف را از حافظه خود بازسازی کنند. در این تست، شرکت‌کنندکان باید تمام سعی کنند تا طرح دقیقی از لوگو را ارائه دهند. در آزمون به یادآورن لوگو، قدرت افراد در به خاطرسپاری و تولید دوباره لوگوهای شناخته شده را بررسی می‌کند. در نهایت نتایج و برآوردهای قابل توجهی درباره تشخیص برند و طراحی لوگو عرضه می‌کند.
مراحل آزمون به یادآوردن لوگو
تاکنون با مفهوم آزمون به یادآوردن لوگو (logo recall test) و دلیل استفاده از آن آشنا شده‌ایم. حال نوبت به مراحل و نحوه‌ی برگزاری آن رسیده است. روش‌های برگزاری آزمون به یادآوردن لوگو (logo recall test) متفاوت است و بستگی به هدف پشت آن دارد. اما معمولاً شامل مراحل زیر است که در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم:
۱. انتخاب شرکت‌کنندگان:
اولین گام در طراحی آزمونهای پژوهشی، در نظر گرفتن نمونه است. نمونه به گروهی از شرکت‌کنندگان متنوع گویند که نماینده اقوام و ویژگی‌های مختلف هستند. افراد در نمونه به صورت رندوم یا تصادفی جهت ارزیابی جامع انتخاب می‌شوند.
۲. ارائه لوگوها:
شرکت‌کنندگان با یک مجموعه از لوگوهای معروف، به صورت چاپی یا دیجیتالی، آشنا می‌شوند. این مرحله برای یکسان‌سازی داده‌های مورد آزمایش است. یعنی افراد همزمان و برای مدت زمان مشخصی فرصت دارند لوگوها را مطالعه قرار داده و با آن‌ها آشنا شوند.
۳. مرحله به یادآورن لوگو:
پس از گذشت مدت زمان مشخصی، به شرکت‌کنندگان ورقه‌های خالی داده می‌شود و از آن‌ها خواسته می‌شود تا لوگوها را به‌طور دقیق از ذهن خود به‌یاد بیاورند. آن‌ها باید سعی کنند تا جای ممکن، لوگوها را با جزئیات رسم کنند. در موارد دیگر از شرکت کنندگان می‌خواهند تا بین دو تصویر دیجیتالی یا چاپی از لوگو یکی را انتخاب کنند که این مورد در آزمونهای آنلاین بیشتر کاربرد دارد و نتایج آن دقت کمتری دارند. برای انجام این مدل آزمون به یادآوردن لوگو بر روی لینک کلیک کنید.
۴. جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها:
لوگوهای تولید شده توسط شرکت‌کنندگان جمع شده و توسط پژوهشگران تجزیه و تحلیل می‌شوند. بازاریابان معمولاً نقاشی‌های جمع‌آوری شده را به صورت کمی و کیفی تحلیل و تفسیر می‌کنند. تجزیه و تحلیل کمی شامل: ارزیابی دقت یا مقایسه درجه انحراف از لوگوهای اصلی است و تجزیه و تحلیل کیفی شامل: طبقه‌بندی طرح‌ها براساس شباهت کلی و شناسایی روند یا الگوهای مشترک در تولید لوگو توسط شرکت‌کنندگان است. همچنین فاکتور هایی مثل قدرت حافظه متفاوت افراد، سرعت یادگیری، تاثیرپذیری و… نیز در نظر گرفته می‌شود.در نهایت، نتایج این ارزیابی‌ها به صورت داده به شرکت‌ها عرضه می‌شود.
نتیجه گیری
در آخر، بازاریابان و پژوهشگران با تحلیل نقاشی‌ها و طرح‌های تولید شده در آزمون به یادآورن لوگو (logo recall test)، می‌توانند به نتایج با ارزشی درباره نحوه‌ی تأثیر لوگوها بر عموم مردم و تأثیر آن‌ها در تشخیص و یادآوری برند بپردازند. همچنین با بررسی این داده‌ها می‌توان توانایی لوگوها در جمعیت عمومی و دریافت سطح مورد نیاز توجه را مشخص کرد. یعنی میزان توجهی که مخاطبان به لوگو می‌کنند اندازه‌گیری می‌شود. درنتیجه، ارزیابی تست به یادآوردن لوگو می‌تواند به شرکت‌ها برای ایجاد یک هویت ماندگار، متمایز و شناخته شده در یک بازار رقابتی کمک کند.
در تصویر بالا دو لوگو از برند کوکاکولا می‌بینیم، به نظر شما کدام تصویر لوگوی درست است؟ اگر در مورد لوگوی کوکاکولا کنجکاوید با کلیک بر روی لینک به مقاله بررسی لوگوی برند کوکاکولا و جوهره‌ی این برند تا به امروز دسترسی پیدا می‌کنید. همینطور به نظر شما، این داده‌ها چه اهمیت و کاربردی برای شرکت‌ها دارد؟ جواب های خود را در قسمت کامنت با ما به اشتراک بگذارید. در مقاله‌ی بعدی با عنوان « نتایج آزمون به یادآوردن لوگو (قسمت ۲) » به بررسی این موارد می‌پردازیم.
همچنین اگر برای برند خود نیاز به مشاوره دارید می‌توانید از تیم طراحان پیشرو مشاوره بگیرید. همچنین با کلیک روی لینک می‌توانید از شرایط پکیج‌های طراحی لوگو مطلع شوید و پکیج مد نظر خود را انتخاب کنید.
نویسنده: شاهنده شمشیری
ایمیل: shahande.sh(at)gmail.com
